"We hoesten tien miljard aardgasbaten op"
"We hoesten tien miljard aardgasbaten op"
De aardgasbaten van de overheid stijgen met vier miljard euro doordat gas de prijs van de steeds duurdere olie volgt. Nog een gelukje dat we een zachte winter hadden, want anders had Wouter Bos nog veel meer binnengekregen. Intussen lopen de prijzen voor gas, stroom, voeding etc. sterk op.
Door: Herman Damveld
De olieprijs steeg in februari tot boven de honderd dollar per vat, tegen 28 dollar begin deze eeuw en 20 dollar in de jaren ‘90. Een vat olie kostte begin maart maar liefst 68 procent meer dan een jaar geleden, deelt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) mee.
De prijs van aardgas is gekoppeld aan olie en stijgt navenant. Daarmee nemen de inkomsten van de overheid uit aardgas toe. Een reden om te onderzoeken hoe groot de aardgasbaten zich hebben ontwikkeld, maar de overheid is niet scheutig met gegevens.
Tussen 2001 en 2005 schommelden de jaarlijkse aardgasbaten rond de zes miljard euro. In 2006 vond een stijging plaats naar 10 miljard. Een woordvoerder van het CBS deelt mee dat de inkomsten uit aardgas uit twee posten bestaan: ten eerste wat de overheid binnenkrijgt via de verkoop van aardgas (in 2007 ging het om 8 miljard) en ten tweede de vennootschapsbelasting op de ondernemingen die betrokken zijn bij winning en verkoop van aardgas (in 2007 ging het om 2 miljard euro). De totale aardgasbaten kwamen daarmee vorig jaar ook op 10 miljard uit. Dit jaar stijgen ze verder. Een woordvoerder van het Centraal Plan Bureau noemt 10,7 miljard euro.
De trend uit deze getallen is dat de overheid nu uit het aardgas zo’n vier miljard euro meer binnenkrijgt dan in de periode 2001-2005, zonder dat de regering er iets voor hoeft te doen. De aardgasbaten dragen zo bij aan het begrotingsoverschot van de overheid.
Het CBS rekende ons op 18 februari voor dat het Nederlandse aardgas met het huidige winningstempo over 20 jaar op zal zijn. De aardgasbaten houden dan ook op. Het zou voor de hand liggen om de aardgasbaten te gebruiken om de energievoorziening voor later zeker te stellen. Dat is nu niet het geval. Zo’n 40% van de aardgasbaten gaat naar het Fonds Economische Structuurversterking. Daarvan is ondermeer 4,5 miljard naar de Betuwe- en HSL-lijn gegaan. Dit jaar is 19 miljoen bestemd voor energie. Ook worden aardgasbaten gebruikt om de staatsschuld af te lossen.
Eind januari heeft de minister van Economisch Zaken Maria J.A. van der Hoeven, de
Stimuleringsregeling Duurzame Energieproductie (SDE) uitgebracht. Die regeling kost dit jaar 50 miljoen euro, oplopend naar 336 miljoen euro in 2014. Dit laatste bedrag is 3 procent van de huidige extra aardgasinkomsten.
Stijging alom
De stijgende aardgasbaten hebben ook een schaduwzijde. De energieprijzen voor consumenten zijn tussen begin 2000 en eind 2007 namelijk met 75% gestegen, deelde het CBS op 18 februari mee. Een gemiddeld huishouden gaf in 2007 zo’n 1730 euro uit aan gas en stroom. En dat is niet alles. De prijs die de Nederlandse industrie in rekening brengt is één jaar namelijk met tien procent gestegen, deelde het CBS op 29 februari mee. In de voedingsmiddelenindustrie stegen de prijzen nog harder, met 13 procent; die stijging merken we binnenkort in de winkel. Een belangrijke reden voor de prijsstijging is volgens het CBS de gestegen energieprijzen waar ook de industrie mee te maken heeft.
En het gaat maar door. Gasterra, de verkoper van het aardgas, verwacht namelijk dat de aardgasprijs voor de burgers dit jaar met 20% zal stijgen. Ben Warner, woordvoerder van Gasterra voegt eraan toe: “Voordeel voor de kleinverbruikers is dat evenals vorig jaar de winter aan de zachte kant is, dus weliswaar hogere prijzen maar een lager verbruik. Over het geheel kan dus de kleine klant niet veel duurder uit zijn dan een jaar terug.” Een gelukje ook voor de mensen dat de dollar sinds begin 2006 zo’n 20% minder waard is geworden ten opzichte van de euro, want anders waren de prijzen ook met een zachte winter flink gestegen!!
Als de komende winter wel koud is, merken we het allemaal in het gebruik. Wouter Bos als minister van Financiën krijgt dan nog meer aardgasgeld binnen, dat de burgers moeten ophoesten.