Provincie Groningen

Foto: Nieuwsblad van het Noorden

In 1980 vond in Groningen een unieke staking plaats; niet werknemers maar politici, 29 leden van de provinciale staten van Groningen, legden het werk neer. Het besluit kwam nadat de CDA VVD regering besloot om de kartonfabriek OKTO in Winschoten niet meer te steunen waardoor 250 arbeidsplaatsen verloren zouden gaan.

Hanneke Jagersma is lijstduwer voor de SP bij de aankomende Statenverkiezingen en was toen Statenlid voor de CPN:

“De staking was een reactie op het besluit van het kabinet om OKTO niet meer te steunen. De Statenleden van de CPN, PvdA, PSP, D’66 en VPS (een PvdA afsplitsing), vonden dat Groningen lang genoeg verwaarloosd was en eisten actie tegen de snel oplopende werkloosheid.

Als het kabinet onder leiding van Van Agt Groningen niet wilde steunen dan zou Groningen ook de steun aan Den Haag opzeggen en de gaskraan dichtdraaien.”

Overigens was niet iedereen het met de staking eens. De 26 Statenleden van VVD, CDA, en GPV steunden de staking niet. De Telegraaf noemde de staking onzin en belachelijk en ook de commissaris der Koningin Toxopeus werkte door.

Groningers steunden de staking massaal wél en de voorgenomen sluiting van OKTO leidde tot een opstand. Overal waren acties en ook de gemeenteraden van Oosterbroek, Winschoten en Oude Pekela staakten mee. De FNV riep 8 februari 1980 uit tot stakings- en actiedag. Die dag staakten en demonstreerden duizenden Groningers onder de leus “OKTO open-Gaskraan dicht”. Jagersma:

“De staking en de opstand van de Groningers had succes: de regering leverde fors in en zegde 5000 nieuwe arbeidsplaatsen toe; OKTO bleef open, er kwamen werkgelegenheidsprojecten, subsidies voor startende bedrijven en de rijks archiefselectiedienst werd in Winschoten gevestigd.”

Na 35 jaar is de staking van politici in Groningen in 1980 nog steeds de enige in haar soort. Sandra Beckerman, lijsttrekker van de SP voor de komende Statenverkiezingen:

“Hoogste tijd om daar verandering in te brengen. Met het nieuwe gasbesluit kiest de VVD en PvdA regering er weer niet voor om de gaswinning fors te verminderen. Ze brengt hiermee de veiligheid van de Groningers bewust ernstig in gevaar. De SP vindt mensen belangrijker dan winst.”

De SP wil niet alleen nu de gaswinning fors verminderen tot maximaal 30 miljard m3 per jaar. Ook wil zij dat de opbrengst van de gaswinning ook ten goede moet komen aan Groningen. Beckerman:

“De aardbevingen gaan door en de NAM blijft oppermachtig. Ondanks dat er naar schatting door de staat al 283 miljard is verdiend aan het aardgas, en 18 miljard als winst aan Shell en Esso werd uitgekeerd, wordt Groningen nog steeds afgescheept met een fooi. En dat juist nu forse investeringen in werkgelegenheid en voorzieningen hard nodig zijn.”

Volgens de SP zijn er veel mogelijkheden in de provincie Groningen om meer werkgelegenheid te creëren. Die mogelijkheden zijn er bijvoorbeeld in de vezelhennepteelt, de scheepsbouw en de zorg. Beckerman:

“Groningers zitten vol goede ideeën. Maar er wordt door deze regering te weinig geïnvesteerd om deze plannen mogelijk te maken. Ook maken de aardbevingen Groningen onaantrekkelijk voor investeerders. Dat moet veranderen.”

Tot nog toe is niemand erin geslaagd de regering te overtuigen. Beckerman: “Ook mijn partij, de SP, is dat niet gelukt.” Maar veel Groningers willen, net als in 1980, verandering. In 1980 werd die verandering afgedwongen door massale acties van politici samen met inwoners van Groningen. Beckerman:

“Wij roepen op tot een nieuwe staking van politici. Het provinciaal bestuur moet lef tonen en kiezen voor burgerlijke ongehoorzaamheid. Eén grote actie van politici en strijdbare Groningers. 'Als we samen optrekken laten we de regering zien dat wij Groningers veilig willen wonen en werken en daarom de gaskraan nu verder dicht moet en er fors geïnvesteerd moet worden in onze werkgelegenheid en leefbaarheid.”

Hanneke Jagersma (lijstduwer SP) en Sandra Beckerman (lijsttrekker SP): “Staakt, politici, staakt!”