Provincie Groningen

Zo’n 100 miljoen euro aan publiek geld is al gespendeerd aan een groot bevolkingsonderzoek naar gezondheid, waarvan een deel door de provincie Groningen. Weggegooid geld, vindt fractievoorzitter Sandra Beckerman van de SP in de Provinciale Staten van Groningen.

Dit opinieartikel is gepubliceerd in het Dagblad van het Noorden van 8 november 2011.

De afgelopen jaren is er ongeveer 100 miljoen euro aan publiek geld uitgegeven aan LifeLines, een groot bevolkingsonderzoek naar gezondheid en ouder worden. Er werden gouden bergen beloofd. LifeLines zou, volgens de vorige commissaris van de Koning Max van den Berg, leiden tot economische groei, meer welzijn en meer internationale contacten. Volgens een brief van het toenmalige provinciebestuur in 2010 aan de Provinciale Staten zou het LifeLines-onderzoek samen met het ERIBA-onderzoek naar de biologie van veroudering zorgen voor 350 volledige banen in 2012 en 600 in 2020.

Niets is echter minder waar. Het geld is op. Geen economische groei. Geen groot aantal arbeidsplaatsen. Het bedrijfsleven is niet tot nauwelijks geïnteresseerd. Het plan is mislukt. Toch is de directeur van LifeLines van plan opnieuw publiek geld te vragen, onder andere bij de provincie. Wij pleiten ervoor hier niet mee door te gaan. In plaats daarvan moet er juist geïnvesteerd worden in écht gezond ouder worden.

Wat is het probleem met LifeLines?
LifeLines is een groot bevolkingsonderzoek, een zogenoemde cohortstudie, waarbij 1 op de 10 Groningers 30 jaar worden gevolgd. Dat is nuttig, omdat het ons veel kan leren over bijvoorbeeld het ontstaan van ziektes en inzicht kan geven in hoe ze kunnen worden bestreden. Het probleem met LifeLines is echter dat het verkeerd is opgezet. LifeLines had een goed doel: zorgen dat meer mensen gezond ouder kunnen worden, maar was vooral bezig met commerciële belangen.

De grote hoeveelheid publiek geld zou meteen worden uitgegeven en daarna zouden bedrijven gaan investeren. Dat doen bedrijven echter niet. Daarnaast steunde het onderzoek voor een deel op de verkoop van gegevens en biologische materialen van deelnemers, die hiertegen op grote schaal bezwaar maakten. Mensen willen bijdragen aan de wetenschap en gezondheid, niet aan de winsten van bijvoorbeeld FrieslandCampina. Door deze verkeerde inschatting loopt het onderzoek nu vast, waardoor gegevens die nodig waren om ziektes te bestrijden niet kunnen worden verzameld.

Wat is het probleem met gezond ouder worden?
Het is een wrange situatie. Een onderzoek dat ertoe moet bijdragen dat meer mensen gezond ouder worden kreeg meer dan 100 miljoen en faalde. Tegelijk is gezond ouder worden voor steeds meer Groningers moeilijk, mede door de enorme bezuinigingen op de gezondheidszorg. Hierdoor verdwijnt thuiszorg en sluiten verzorgingshuizen. De aardbevingen hebben grote impact op de psychische gezondheid van veel Groningers. Ook zijn, juist in Groningen, de sociaaleconomische gezondheidsverschillen groot. Laagopgeleide mannen leven zeven jaar korter en 14,3 jaar korter in goede gezondheid dan hoger opgeleide mannen. Het belang van goede zorg en goed onderzoek naar gezondheid is dus groter dan ooit. Moeten we dan opnieuw enorme sommen publiek geld investeren in het slecht opgezette LifeLines project? De SP denkt van niet.

Wat moet er gebeuren?
Er moet goede zorg voor jong en oud in Groningen zijn. Er moet onderzoek worden gedaan naar hoe we nog gezonder kunnen worden en op latere leeftijd kunnen blijven. Dit is geen officiële taak van de provincie. Toch heeft de provincie de afgelopen jaren bijgedragen. In totaal is ongeveer 10 miljoen provinciaal geld uitgegeven aan LifeLines. Dat heeft niet gewerkt.

Het huidige college investeert meer in zorg, wat de SP betreft in wat wel werkt: goede zorg, dicht bij huis. Zorgen dat de gezondheidszorg goed bereikbaar blijft voor alle Groningers. Zorgen dat mensen hun oude dag kunnen doorbrengen in een vertrouwde omgeving. Alleen een nieuw kabinet kan de draconische zorgbezuinigingen uit Den Haag ongedaan maken, maar laten we als provincie intussen al het goede voorbeeld geven.