Provincie Groningen

In 2019 bestaat de democratie 100 jaar. Honderd jaar eerder, in 1919, mochten vrouwen en arbeiders voor het eerst stemmen, maar de vraag is of 100 jaar democratie ook reden wordt voor een feestje.

Bij de afgelopen Statenverkiezingen kwam in heel Nederland maar 49% van de stemgerechtigden stemmen. In Groningen stemde 53%. Maar slechts een derde van de inwoners voelt zich voldoende betrokken bij het maken van beleid. Ook bij de raadsverkiezingen in 2014 was de opkomst maar 53,9%. Bij Tweede Kamerverkiezingen ligt de opkomst hoger, maar ook die percentages nemen steeds verder af. Na 100 jaar democratie hebben we nog maar een halve democratie over.

De SP vindt dat de politiek de hand in eigen boezem moet steken. Als volksvertegenwoordigers kunnen we het niet goed genoeg vinden om maar de helft van de mensen te vertegenwoordigen, de wil van de meerderheid uitvoeren als we niet weten wat die wil is kan niet. Democratie is gebaseerd op het gelijkheidsideaal, maar hoe gelijk zijn mensen nog als de helft niet vertegenwoordigd is? De politiek moet het vertrouwen terugwinnen. Een halve democratie is geen democratie.

Vooral jongeren, vrouwen, lageropgeleiden en mensen met lagere inkomens of uitkeringen stemmen niet, zo blijkt uit onderzoek van het SCP. Hun vertrouwen in de politiek is vaak geschaad en ze hebben niet het gevoel iets te kunnen veranderen. Volgens Professor Gijs van Oenen heeft de politiek de afkeer van de politiek die velen voelen aan zichzelf te wijten. Door privatiseringen heeft de overheid gezag uit handen gegeven, aldus van Oenen. De Nobelprijswinnende econoom Joseph Stiglitz waarschuwt dat de toenemende ongelijkheid onze democratie ondermijnt.

Als we geen halve maar een hele democratie willen moet de politiek aan de slag. De politiek is aan zet om de niet-stemmers wiens vertrouwen door de politiek is beschaamd het vertrouwen terug te geven. De meest uitgesproken zin door politici in alle bestuurslagen is op dit moment waarschijnlijk: ‘Daar gaan we niet over.’ Inwoners willen dat wij samen er wel over gaan. Dat wij en niet de NAM gaan over hoe schade wordt afgehandeld. Dat wij en niet de zorgverzekeraars gaan over of er wel of geen ziekenhuis in de buurt is. Dat wij en niet de energiebedrijven gaan over hoe duurzaam onze toekomst is.

De politiek kan het vertrouwen terug winnen door te investeren en door inwoners meer en beter te betrekken. De tweedeling moet worden teruggedrongen door een miljonairsbelasting. De opbrengst moet worden gebruikt om te investeren in armoedebestrijding, in werkgelegenheid, in goede zorg, in goed onderwijs, in goede voorzieningen. Het vertrouwen van veel Groningers is geschaad door de gaswinning en aardbevingen, de opstelling van de NAM en VVD-minister Kamp. Ondanks dat een meerderheid van de Groningers de gaswinning wil verminderen lijkt het er nog onvoldoende op dat de minister en de NAM willen luisteren. De SP is zeer gelukkig dat het nieuwe college een strijdbare toon aanslaat en met inwoners wil strijden voor een forse vermindering van de gaswinning. De SP vindt dat de inwoners meer en de NAM veel minder te zeggen moet hebben over de gaswinning en het oplossen van de problemen. De SP is blij dat het nieuwe provinciebestuur, waar zij deel vanuit maakt, fors wil investeren in andere werkgelegenheid.

Maar het vertrouwen moet ook worden teruggewonnen door te zorgen dat inwoners veel meer en beter worden betrokken en zeggenschap krijgen. Partijen moeten zorgen dat ze inwoners veel meer opzoeken. Maar ook de provincie moet aan de slag. Waarom houdt de provincie vlak voor de verkiezingen wel een opkomstbevorderende campagne maar de rest van de vier jaar niet? De SP komt daarom met voorstellen om inwoners meer te betrekken bij het nemen van besluiten. Zo wil de SP dat er een Meldweek Leefbaarheid komt. Tijdens die week kunnen alle Groningers hun ideeën uiten voor hun omgeving zoals zorg, welzijn, O.V. en natuur. Deze ideeën moeten vervolgens worden gerealiseerd uit het nieuwe Fonds Leefbaarheid van 20 miljoen.

Alleen als we de tweedeling terugdringen en investeren in werk, zorg, O.V. en een mooie, schone en veilige leefomgeving en als we alle inwoners betrekken en zeggenschap geven kunnen we het vertrouwen terugwinnen. De SP wil zich hier keihard voor inzetten. Een democratie werkt niet als meer dan de helft van de inwoners het vertrouwen in de politiek heeft verloren. Alle macht aan het volk!