Provincie Groningen

De meest aangrijpende verhalen die wij horen op zoek naar de helden van de leefbaarheid zijn de verhalen van mensen die schade hebben door de gaswinning en van de helden die zich inzetten om het beter te maken.

In Loppersum sprak ik een echtpaar met een winkel. Zij heeft altijd een koffertje klaar staan voor als de grote klap komt. De aardbevingen hebben niet alleen hun huis kapot gemaakt, maar ook hun dromen voor de toekomst aangetast.

In Onderdendam spraken we in het dorp inwoners die besloten dat de strijd tegen de reus, de regionale tak van de Shell, de NAM, te zwaar is om alleen te voeren. Daarom onderhandelen zij niet meer individueel, maar alleen nog samen met anderen met een vergelijkbaar huis met de NAM. Een inspirerend voorbeeld hoe mensen elkaar steunen in de strijd.

Groningen heeft haar helden keihard nodig in de strijd tegen de hoge gaswinning en tegen te traag en beperkt herstel. Het is aan deze helden te danken dat de gaswinning is teruggeschroefd. De weg naar beneden werd niet door het kabinet, maar bij de rechter ingezet. Dat is te danken aan de helden die die strijd aangingen.

Wij vinden het erg mooi dat er nu een initiatief is van organisaties, waaronder de Groninger Bodembeweging en Milieudefensie en vele anderen, die samen een vuist maken. Het is treurig dat het nodig was. Het is treurig dat het nodig blijft. Het is erg mooi dat er mensen zijn die deze strijd aangaan. Wij moeten samen hun bondgenoot zijn.

Nog steeds weten we niet bij welk niveau van gaswinning de seismiciteit afneemt. We weten wel dat dat bij het huidige niveau niet zo zal zijn. Er moet een verdere reductie komen én eindelijk onafhankelijk onderzoek naar bij welk niveau de seismiciteit daadwerkelijk afneemt.

Steeds opnieuw wordt duidelijk dat de macht van multinational Shell veel te groot is. Steeds opnieuw werken ze het herstel van vertrouwen tegen. Wij blijven vinden dat de Shell uit dit systeem gedonderd moet worden. Meer macht voor mensen in plaats van voor multinationals.

Een nieuw gasgebouw waarin NAM of Shell geen invloed heeft op schadevaststelling en -afhandeling, geen invloed op versteviging, geen invloed op compensatie en geen invloed op onderzoek. Voor volgende week hebben wij, met anderen, een motie in voorbereiding over hoe we de NAM uit het systeem kunnen halen en onder andere het CVW verzelfstandigd dient te worden. Wat ons betreft zou dit een begin moeten zijn en moet niet alleen bij de gaswinning maar bij alle energievoorziening een veel eerlijkere verdeling van lasten en lusten komen.

Juist het landschap en de duidelijke sporen van de geschiedenis daarin maken Groningen bijzonder. Daarom willen wij naast aandacht voor de schade aan gebouwen en vertrouwen ook aandacht vragen voor de schade aan ons erfgoed. Dit geldt natuurlijk voor de historische gebouwen zoals de borgen en monumentale boerderijen, maar ook voor het ondergrondse erfgoed, de archeologie. De wierden, de woonheuvels die de strijd tegen het water en de koppigheid van eerdere inwoners laten zien, zijn bijvoorbeeld onlosmakelijk onderdeel van het Hogeland.

Vorige week heeft Nationaal Coördinator Alders hier de toezegging gedaan snel aan de slag te gaan met herstel van het erfgoed, maar uit contacten met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed blijkt dat er nog geen onderzoek is naar de effecten van de aardbevingen en de gaswinning op de archeologie.

Daarom willen wij dat de provincie bij alle betrokken partijen aandacht vraagt voor de mogelijke schade aan archeologie door gaswinning en aandringt op onderzoek hiernaar.