Provincie Groningen

De SP-statenfractie wil de komende 10 jaar fors investeren in de leefbaarheid van dorpen en wijken in de provincie Groningen. De SP wil hiervoor jaarlijks 28 miljoen euro vrijmaken in de begroting van de provincie Groningen en deze vrijkomende middelen storten in een Fonds Leefbaarheid ten behoeve van de groninger gemeenten. Het plan van de SP wordt 31 maart gepresenteerd in Provinciale Staten en is een alternatief voor de bezuinigingsvoorstellen van Gedeputeerde Staten. In dit plan zal de SP tevens voorstellen om de financiële vergoeding van de Statenleden met 20% te verlagen.

De jaarlijkse begroting van de Provincie Groningen bedraagt 348 miljoen euro. Van deze 348 miljoen wordt 276 miljoen besteed aan taken die het Rijk aan de provincie heeft opgelegd (de wettelijke taken) en 72 miljoen aan taken die de provincie zichzelf heeft toebedeeld (de autonome taken). De wettelijke taken liggen o.a. op het gebied van ruimtelijke ordening, openbaar vervoer, milieu, jeugdzorg en cultuur.. Bij de autonome taken gaat het o.a. om het stimuleren van economische ontwikkelingen, landbouw, welzijn en recreatie en toerisme.

Door landelijke bezuinigingen dreigt op de provinciale begroting een tekort te ontstaan van 28 miljoen euro. Om dit tekort en eventuele verdere bezuinigingen op te vangen, hebben Gedeputeerde Staten (GS) bezuinigingsvoorstellen ontwikkeld voor in totaal 34,5 miljoen euro. Vier miljoen van dit bedrag willen GS realiseren door een deel van wettelijke taken op een iets lager niveau uit te voeren (o.a. verminderen van het toezicht op de naleving van milieuvoorschriften). Verder willen GS 16 miljoen bezuinigen op de autonome taken, 11,5 miljoen op de jaarlijkse toevoeging aan de reserves en nog eens 3 miljoen verdienen door het verhogen van de motorrijtuigenbelasting.

Het alternatieve plan van de SP gaat uit van de gedachte dat de provincie zich vooral moet toeleggen op het zo optimaal mogelijk uitvoeren van de door het Rijk opgelegde wettelijke taken. Het besparen op die taken, door bijvoorbeeld het verminderen van het milieutoezicht, wijst de SP dan ook principieel af. Ook is de SP er op tegen dat de rekening van de provinciale bezuinigingen, door het verhogen van de motorrijtuigenbelasting, voor een deel wordt neergelegd bij de inwoners. In het alternatieve plan van de SP is dat ook niet nodig, omdat de SP kiest voor een volledig andere benadering.

De SP is van mening dat de provincie Groningen op dit moment 72 miljoen meer aan inkomsten heeft dan nodig is om de wettelijke taken uit te voeren. Ook na het wegwerken van het begrotingstekort van 28 miljoen en het rekening houden met een aantal onvermijdelijke uitgaven blijft er dan jaarlijks nog altijd 38 miljoen over. Van dit bedrag wil de SP zo’n 10 miljoen reserveren voor onvoorziene uitgaven, het oplossen van knelpunten bij de uitvoering van de wettelijke taken en het nakomen van investeringsverplichtingen. De overige 28 miljoen wil de SP benutten om de groninger dorpen en wijken, via het in te stellen Fonds Leefbaarheid te ondersteunen bij het aanpakken van de enorme opgave waar zij de komende jaren voor staan en dat is het behouden en versterken van de leefbaarheid in dorpen en wijken.

Bij aanvaarding van het SP-plan zullen criteria opgesteld moeten worden voor de besteding van de middelen uit het Fonds Leefbaarheid. De SP vindt het van groot belang dat alle partijen nauw betrokken worden bij het opstellen van deze criteria, maar bovenal dat deze criteria ontwikkeld worden in nauwe samenspraak met de groninger gemeenten. Voor de SP is daarbij cruciaal dat de door de gemeenten te ontwikkelen leefbaarheidsplannen een integraal karakter hebben (o.a. aandacht voor economie, wonen, welzijn, zorg, sport, onderwijs, cultuur en lokale/regionale voorzieningen) en dat de plannen ontwikkeld worden in nauwe samenspraak met de bewoners en overige belanghebbende lokale en/of regionale instanties en partijen.

In het alternatieve plan gaat de SP er vooralsnog vanuit dat het Fonds Leefbaarheid tot en met 2020 beschikbaar moet zijn. Voor het eind van die periode zal, in nauw overleg met de groninger gemeenten, bezien moeten worden of het fonds gecontinueerd dient te worden, of dat er een andere invulling gegeven dient te worden aan de dan op de provinciale begroting beschikbare extra middelen.

Tenslotte is de SP van mening dat bij het wegwerken van het begrotingstekort en het vrijmaken van zoveel mogelijk middelen ten behoeve van het Fonds Leefbaarheid ook de vergoeding van de statenleden niet buiten schot kan blijven. De SP zal Provinciale Staten dan ook voorstellen gebruik te maken van de wettelijke mogelijkheid om de vergoeding van de Statenleden met 20% te verlagen.